CTCP Thép Hoà Phát (HPG), Công ty TNHH MTV Thép Miền Nam, CTCP Gang thép Thái Nguyên và CTCP Thép Việt Ý là những doanh nghiệp hưởng lợi từ quyết định bảo hộ ngành thép chính thức đưa ra ngày 18/7.
Lợi ích cho một vài doanh nghiệp?
Trước một số ý kiến từng cho rằng, việc áp dụng biện pháp tự vệ tạm thời đối với phôi thép và thép dài chỉ mang lại lợi ích cho vài doanh nghiệp đang nắm thị phần lớn hiện nay, không mang lại lợi ích cho người tiêu dùng, Bộ Công Thương cho biết, mức thuế tự vệ tạm thời 23,3% cho sản phẩm phôi thép và 14,2% cho thép dài giúp bảo vệ tạm thời các doanh nghiệp sản xuất phôi thép và cả các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm thép dài trong nước.
Đồng thời, cũng theo Bộ Công Thương, trên thị trường thép hiện nay không có doanh nghiệp nào chiếm vị trí thống lĩnh thị trường (từ 30% thị phần trở lên). Đối với sản phẩm phôi thép, trên thị trường có 14 doanh nghiệp lớn với lượng sản xuất chiếm gần 73% thị phần (trong đó lớn nhất là Hoà Phát chiếm gần 25% thị phần) và hàng trăm doanh nghiệp nhỏ với tổng lượng sản xuất chiếm 27% thị phần.
Đối với sản phẩm thép dài, trên thị trường có 21 doanh nghiệp lớn với thị phần chiếm gần 93% (trong đó lớn nhất là Hoà Phát chiếm gần 20% thị phần) và hàng chục doanh nghiệp nhỏ với tổng lượng sản xuất chiếm 7% thị phần.
Đây cũng là kết quả của đợt điều tra xuất phát từ đề nghị của 4 doanh nghiệp gồm CTCP Thép Hoà Phát (HPG), Công ty TNHH MTV Thép Miền Nam, CTCP Gang thép Thái Nguyên và CTCP Thép Việt Ý (chiếm 38,6% tổng sản lượng phôi thép sản xuất trong nước và 34,2% với thép dài).
Nguyên nhân khiến 4 doanh nghiệp này đề nghị điều tra áp dụng biện pháp tự vệ là bởi có sự gia tăng đột biến về nhập khẩu của phôi thép và thép dài.
Cụ thể, lượng phôi thép nhập khẩu đã tăng từ 466.817 tấn năm 2012 lên 1,502 triệu tấn vào năm 2015. Với thép dài, từ 387.470 tấn năm 2012 đã tăng lên 1,215 triệu tấn năm 2015.
Tuy nhiên, sau khoảng 2 tuần kể từ khi Bộ Công Thương ra quyết định điều tra áp dụng biện pháp tự vệ, một loạt doanh nghiệp sản xuất trong ngành thép gồm CTCP thép Pomina (POM), Công ty liên doanh sản xuất thép Vinausteel, Công ty TNHH Nasteel-Vina, Công ty sản xuất Thép Úc SSE, Công ty TNHH Thép Vinakyoei, CTCP thép Việt Đức, CTCP BCH đã cùng đề nghị không áp dụng biện pháp tự vệ đối với mặt hàng phôi thép.
Lý giải cho đề nghị này, các doanh nghiệp phản đối cho hay, lượng phôi thép nhập khẩu trong giai đoạn 2008 – 2010 còn lớn hơn rất nhiều so với con số 1,25 triệu tấn của năm 2015. Mặt khác, ngành thép cũng phải đối mặt với tình trạng dư thừa công suất từ thép xây dựng đến ống thép và phôi thép.
Đáng lưu ý, điều khiến các doanh nghiệp ở phía phản đối băn khoăn là ai sẽ là người được hưởng lợi nếu áp dụng biện pháp tự vệ.
“Thuế suất nhập khẩu phôi thép là 9% vào cuối năm 2015, nếu được tăng lên 45% sẽ khiến phôi thép trong nước tăng giá theo. Điều này khiến phần lớn các doanh nghiêp sản xuất thép sẽ phải phụ thuộc vào phôi thép của một vài công ty cung cấp ra thị trường”, đại diện các doanh nghiệp này nhận xét.
“Tập đoàn Hoà Phát, một trong 4 doanh nghiệp đề nghị điều tra áp dụng biện pháp tự vệ, hiện đang chiếm 22% thị phần của toàn ngành không hề gặp khó khăn, thua lỗ trong sản xuất thép. Ngược lại, lãi rất cao và tăng trưởng đều hàng năm. Như vậy, nếu áp dụng biện pháp tự vệ sẽ chỉ làm lợi cho một vài doanh nghiệp lớn, đại gia thép, tạo ra sự cạnh tranh không bình đẳng giữa các công ty thép”, phía các doanh nghiệp phải đối cho biết thêm.
Hoà Phát hưởng lợi, Pomina bất lợi
Tuy nhiên, sau gần 4 tháng kể từ ngày 22/3, quyết định áp dụng biện pháp tự vệ tạm thời đối với phôi thép và thép dài nhập khẩu có hiệu lực, ngày 18/7, Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định áp dụng biện pháp tự vệ chính thức đối với mặt hàng này.
Quyết định áp thuế tự vệ chính thức sẽ có hiệu lực từ 2/8/2016 với mức thuế áp cho sản phẩm phôi thép giữ nguyên ở mức 23,3% trong khi, mức thuế đối với thép dài tăng từ 14,2% lên 15,4%.
Tuy nhiên, thuế tự vệ bổ sung sẽ giảm dần từng năm trong 4 năm và sẽ về 0% vào năm thứ 5 tính từ ngày có hiệu lực của biện pháp áp thuế tự vệ tạm thời vào tháng 3/2016. Đây là mức thuế bổ sung bên cạnh mức thuế nhập khẩu thông thường là 10% đối với phôi thép và 15-20% đối với thép dài.
Theo nhận định của Công ty chứng khoán HSC, CTCP thép Pomina có khả năng sẽ chịu ảnh hưởng bất lợi từ quyết định này trong khi Hoà Phát và Thép Việt Ý là những doanh nghiệp hưởng lợi chính.
“Vào đầu năm, nhờ thép nhập khẩu giá rẻ từ Trung Quốc, một số doanh nghiệp sản xuất trong nước chẳng hạn POM đã chuyển sang nhập phôi thép thay vì thép phế như trước đây do vậy Pomina có khả năng sẽ chịu ảnh hưởng bất lợi từ quyết định mới”, báo cáo của HSC cho biết.
Nguồn tin: Bizlive
